Vitrum D3 – witamina słońca

Czy korzystanie z solarium może pomóc uzupełnić wit. D?

Witamina D jest jedną z niewielu, które są syntetyzowane przez ludzki organizm, a więc teoretycznie jesteśmy w tym zakresie samowystarczalni. Teoretycznie, gdyż do zapoczątkowania syntezy skórnej potrzebna jest długotrwała ekspozycja na słońce, którego w naszej strefie klimatycznej jest zbyt mało. Czy można zatem opalanie na plaży zamienić na opalanie w solarium?

Promieniowanie ultrafioletowe o różnej długości fal

Do zainicjowania syntezy skórnej wymagane jest działanie promieniowania UV-B o długości fal 290–315 nm, a najbardziej efektywna jest długość fal 295–300 nm. Nasza gwiazda wysyła w kierunku ziemi całe spektrum promieniowania, w tym również UV-B, ale w naszej strefie geograficznej promieniowanie to jest przepuszczane w zaledwie 5% przez warstwę atmosfery.

Proces syntezy skórnej jest efektywny tylko od kwietnia do września, i to przy 15-minutowej ekspozycji przynajmniej 18% odsłoniętego ciała. A ponieważ zazwyczaj nie mamy czasu przebywać codziennie na słońcu oprócz krótkich chwil w sezonie urlopowym, większość z nas nie syntetyzuje odpowiedniej ilości witaminy D. Szacuje się, że nawet 90% Polaków może mieć jej poniżej 30 ng/ml, z czego 60% poniżej 20 ng/ml.

Promieniowanie ultrafioletowe o różnej długości fal

Jak to się dzieje, że słońce „wytwarza” wit. D?

Na skórze człowieka, głównie w warstwie naskórka znajduje się 7-dehydrocholesterol, czyli pochodna cholesterolu. Związek ten pod wpływem promieniowania UV-B 290–315 nm w wyniku nieenzymatycznego, fotochemicznego przekształcenia, zmienia się w prewitaminę D, która następnie pod wpływem ciepła zostaje przekształcona w cholekalcyferol. W wyniku procesów zachodzących między innymi w wątrobie dochodzi do powstawania aktywnej formy witaminy D.

Czy na solarium można uzupełnić wit. D?

Wiedząc już, że prawie każdy z nas wymaga mniejszej lub większej suplementacji tej witaminy, a wytwarzanie jej za pomocą syntezy skórnej na słońcu jest mocno ograniczone, warto rozejrzeć się za alternatywnymi źródłami. Naturalnym, pierwszym skojarzeniem jest próba uzyskania takich samych efektów przy pomocy solarium. Czy jest to możliwe? I tak, i nie. Wszystko zależy od lamp stosowanych w solarium.

Regularne korzystanie z lamp solarnych emitujących promieniowanie UV-B w zakresie 290–315 nm zapobiegnie spadkom cholekalcyferolu, jednak muszą być to specjalistyczne solaria, a w Polsce takich nie ma zbyt wiele. W większości urządzeń zamontowane są lampy emitujące promieniowanie UV-A i tylko niewielką ilość UV-B, niewystarczającą do zainicjowania procesu syntezy. Większość typowych lamp do solarium emituje zaledwie 1,6%-3% fal UV-B, więc są mało efektywne jeśli chodzi o stymulowanie syntezy witaminy D. Minimalna ilość emitowanego promieniowania UV-B powinna wynosić powyżej 3%, wtedy ilość witaminy D we krwi może wzrastać o 1% z każdą minutą ekspozycji na światło. Przed wyborem solarium warto więc dowiedzieć się, jakiego rodzaju lampy są stosowane. Fototerapia lampą UVB 311 jest skuteczną, choć trudno dostępną formą wytwarzania witaminy D.

W sklepach można zaopatrzyć się również w specjalne żarówki emitujące promieniowanie UV, które można wykorzystać do uzupełniania wit. D, jednak podobnie jak w przypadku solariów, należy zorientować się, jaki procent z całego promieniowania emitowanego przez lampę to UV-B o długości fal 290–315 nm. Żarówki emitujące poniżej 3% UV-B będą nieefektywne.

Produkcja melatoniny i witaminy D

Dobra wiadomość dla bywalców salonów wellness&spa

Coraz lepiej zdajemy sobie sprawę z niezwykle ważnej funkcji witaminy D w organizmie. Posiadanie w ofercie centrum wellness&spa solariów z lampami emitującymi promieniowanie UV-B powoli staje się bardzo chwytliwym zabiegiem marketingowym, który nam wszystkim może wyjść na dobre.

Standardowe promienie UV-A z wysokociśnieniowych lamp dają szybkie efekty w postaci ładnej opalenizny, ale nie stymulują wytwarzania witaminy D. Tylko promienie UV-B z niskociśnieniowych lamp pobudzają procesy produkcji melaniny i witaminy D. Właściciele salonów spa coraz częściej zdają sobie z tego sprawę i udostępniają możliwość opalania się na łóżkach właśnie z takimi lampami.

Pamiętajmy jednak, że z solarium nie można korzystać bez przerwy, gdyż nadmierna ekspozycja niesie za sobą negatywne skutki zdrowotne, dlatego witaminę D zaleca się uzupełniać suplementami. Dopiero łącząc dietę, kąpiele słoneczne w świetle naturalnym i sztucznym oraz prawidłową suplementację, można być pewnym, że organizm otrzyma wystarczającą dawkę „słonecznej witaminy”.

Źródła:

  1. http://bambus.iel.waw.pl/pliki/ogolne/prace%20IEL/237/18.pdf
  2. Puls Farmacji nr 10 (100) 9 grudnia 2015, Akademia farmaceuty – witamina D
  3. http://www.thetanningguru.com/pl/tanning-all-pl/wskazowki-do-opalania-uv/