Wpływ witaminy D na układ kostno-mięśniowy w różnym wieku

Witamina D pełni ważną rolę w utrzymaniu zdrowych kości oraz prawidłowym funkcjonowaniu mięśni. Zapotrzebowanie na witaminę D jest jednak różne w zależności od wieku, a także masy ciała czy stylu życia.

Za sprawą zdrowego, mocnego układu kostno-mięśniowego jesteśmy w stanie sprawnie się poruszać, a nasze kości są odporne i wytrzymałe. Witamina D stoi na straży prawidłowego funkcjonowania narządu ruchu, gdyż wpływa na utrzymanie prawidłowej gospodarki wapniowo-fosforanowej i mineralizacji tkanki kostnej, dzięki czemu utrzymuje zdrowe kości. Odgrywa bardzo ważną rolę w naszym organizmie od najmłodszych lat naszego życia aż do późnej starości. Jest potrzebna to prawidłowego wzrostu i rozwoju kości u dzieci a u osób obojga płci w wieku 60 lat i starszych pomaga zmniejszyć ryzyko upadku związane z niestabilnością postawy. Trzeba przy tym zaznaczyć, że właśnie upadki stanowią czynnik ryzyka w odniesieniu do złamań kości.

Witamina D u dzieci i młodzieży

Witamina D jest niezbędna do prawidłowego rozwoju człowieka już od pierwszych chwil jego życia. Odgrywa kluczową rolę w fazie intensywnej mineralizacji szkieletu w pierwszych latach życia. Do końca a 1 roku życia dziecko powinno przyjmować 10 µg witaminy D na dzień. Niestety maluchy mają ograniczony dostęp do tej witaminy, ponieważ nie powinny być narażane na bezpośrednie działanie promieni słonecznych, a źródła pokarmowe są raczej ubogie w witaminę D (w pokarmie kobiecym ok. 1,5-8 j.m./100 ml). W związku z tym, matki karmiące piersią powinny porozmawiać z lekarzem na temat odpowiedniej jej suplementacji oraz ilości. Witamina D znajduje się m.in. w mieszankach mlecznych przeznaczonych dla niemowląt, a dobór odpowiedniego preparatu należy skonsultować ze specjalistą.

Dzieci od 1 do 10 roku życia powinny przyjmować 600-1000 j.m. witaminy D na dzień. Młodzież w wieku 11-18 lat – 800-2000 j.m. witaminy D na dzień. Warto przy tym pamiętać, że  zalecana porcja zależy od masy ciała, a osoby z otyłością powinny przyjmować większe ilości witaminy. W miesiącach letnich, gdy dziecko spędza wolny czas na świeżym powietrzu, pod wpływem słońca organizm może samodzielnie pokryć aż 80-90% dziennego zapotrzebowania. Resztę powinna dostarczać dieta. O suplementacji warto pamiętać jednak przez cały rok, nawet w miesiącach wiosenno-letnich.

Witamina D u dorosłych i seniorów*

Zapotrzebowanie na witaminę D u osób dorosłych, w tym seniorów, wynosi 800-2000 j.m. na dzień (osoby otyłe 1600-4000 j.m. na dzień). Seniorzy powyżej 75 roku życia powinny przyjmować 2000-4000 j.m. na dzień. Zdrowe osoby dorosłe w większości przypadków powinny być w stanie naturalnie pokryć dzienne zapotrzebowanie w okresie wiosennym i letnim, jednak w tym okresie suplementacja jest wciąż zalecana i bezpieczna. W przypadku osób powyżej 65 roku życia należy wdrożyć suplementację całoroczną.

Witamina D to nasza broń w walce o zdrowe, mocne kości. Najmocniejsze kości mamy ok. 35 roku życia. Niestety później dochodzi do naturalnego, stopniowego ubytku masy kostnej, co w konsekwencji osłabia strukturę kości i sprawia, że z wiekiem są one bardziej podatne na uszkodzenia i złamania.

Kobiety w ciąży i planujące dziecko doskonale zdają sobie sprawę z tego, że ich dieta powinna być bogata w kwas foliowy, wapń czy żelazo, jednak niekiedy zapominają o witaminie D. A jest to jeden z wielu istotnych składników, który ma bezpośredni wpływ nie tylko na organizm kobiety, ale i dziecka. Już na etapie planowania ciąży warto przyjmować zalecaną dzienną porcję witaminy D (podawanie jak u dorosłych), co wiąże się nie tylko ze wzbogaceniem diety w odpowiednie źródła pokarmowe, ale również kilkunastominutowym przebywaniu na słońcu, gdy tylko jest ku temu okazja.

Kobiety w ciąży powinny porozmawiać z lekarzem na temat suplementacji witaminy D. Po potwierdzeniu ciąży suplementacja powinna być prowadzona pod kontrolą stężenia 25(OH)D w surowicy w celu utrzymania optymalnego stężenia w granicach >30-50 ng/ml. Jeśli nie jest możliwe oznaczanie stężenia witaminy 25(OH)D we krwi, rekomendowana ilość wynosi 2000 j.m. na dzień przez okres ciąży i laktacji.